ظریفبینی سیوپنجم: مردم در انتظار پاسخگویی مدیران شهرداری بوشهر
همایش و مراسمهای جایزه دوسالانه ادبی بوشهر بهخوبی و خوشی برگزار شد و داوران و فعالان ادبی آمدند و رفتند، تصاویر سناتورهای پهلوی در بوشهر نصب و جمع شد اما حواشی های آن باعث شد تا مردم پاسخگویی شهرداری بوشهر و مدیران زیرمجموعه را آن مطالبه کنند.
حامیان معنوی و فکری چهرهسازی از افراد خاصِ با گرایشهای مبهم و گاه پرحاشیه علاقمند به سیاسی جلوه دادن انتقاد دغدغهمندان هستند و انتظار دارند با برچیدند تصاویر سناتورها از شهر ماجرا ختم به خیر شود. اما مطالبه اصلی مردم شفافسازی در نحوه طراحی و برگزاری این همایش است که هنوز ابعاد پیچیده و ناشناختهای دارد.
یکی از فعالان ادبی محترم هم استانی چنین مرقوم کردهاند که چون دغدغهمندان به برندسازی از سناتورهای پهلوی منتقد بودند و سپس این تصاویر پس از همراهی مردم و خواست عمومی برچیده شد ماجرا تمام است. اما این عزیز و دیگر همفکرانش که در گفتهها و نوشتههای خود سعی در سیاسی کردن این مطالبه عمومی دارند، ظاهراً از بخش اصلی انتقادها خواسته یا ناخواسته(!) چشمپوشی کردهاند.
شاید تمایل این گروه بر سیاسی جلوه دادن رخدادهای اخیر چندان هم بیدلیل نیست چنان چه بعد از گذشت چند روز، سوابق و گذشته پرحرف و حدیث برخی از مدعوین به همایش بهشدت برای عدهای دردسرساز شد. تا جایی که دور نیست برای فرار از مسؤولیت برگزاری این همایش ندای (کی بود کی بود من نبودم) هم سرَ دهند!
همایش و مراسمهای جایزه دوسالانه ادبی بوشهر بهخوبی و خوشی برگزار شد و داوران و فعالان ادبی آمدند و رفتند، تصاویر سناتورهای پهلوی در بوشهر نصب و جمع شد، داورانی که تصاویر آنها در صفحه دویستم گوگل هم پیدا نمیشد آمدند و خوردند و بردند و رفتند، افرادی که شاید ارسالکنندگان آثار ادبی به همایش هم برای بار اول بود که اسمشان را میشنیدند چه برسد که آثار خود که حاصل سالها تلاش و تجربه بود را در معرض داوری آنها قرار دهند. بگذریم!
شهردار بوشهر از توبیخ و درج در پرونده نسبت به مدیر سازمان فرهنگی شهرداری خبر داد البته فشار افکار عمومی و مردم محرک ویژه این اقدام بود. به قول افرادی که دستی در ریاضیات دارند این برخورد از سوی شهردار «لازم است اما کافی نیست» چراکه آب رفته به جوی بازنمیگردد و هزینه ایجادشده برای بوشهر و سرمایه مادی و معنویِ ازدست رفته دیگر نقد نخواهد شد.
کسی قصد قضاوت (یا به قول فعالان شبکههای اجتماعی "جاج") نمودن اقدام اخیر و یک جانبه به سمت قاضی رفتن را ندارد به همین دلیل پیشنهاد میشود با برگزاری یک نشست خبری از سوی شهرداری و سازمان فرهنگیاش برای تنویر افکار عمومی نسبت به سؤالات و ابهامات مطرحشده فضای پاسخگویی ایجاد شود.
بخشی از مسائل مطرح شده از این قبیل است:
1. ابتدا سازمان فرهنگی نحوه انتخاب داوران را مشخص کند. چه معیارهایی برای انتخاب داوران در نظر گرفتهشده است؟ بر اساس چه پیشزمینه و درخششی چنین افرادی برای حضور در بوشهر و داوری آثار دیگر اهالی ادب انتخاب و دارای صلاحیت تشخیص دادهشدهاند. بعید به نظر میرسد مدیرعامل سازمان شخصاً همه داوران را برگزیده باشد، با فرض صحیح بودن این گزاره شورای مشورتی وی را چه کسانی تشکیل دادند؟
2. افرادی که تصاویرشان در شهر بنر شد و بهنوعی برند این همایش بودند بر اساس چه پارامترهایی گزینش شدند. چه پالایه(فیلتر)هایی در نظر گرفتهشده بود و آیا خط قرمزی هم وجود داشت؟
3. چه افراد، دفاتر و شرکتهایی در برگزاری این جایزه ادبی ذینفع و مقدمات و فضاسازی و امورات اجرایی و پشتیبانی را عهدهدار بودند؟ چه میزان هزینه برای طراحی و پیادهسازی فضاسازی و نیازمندیهای سختافزاری و نرمافزاری این همایش پرداختشده و برآورد نهایی چقدر بود؟
4. چرا داوران منتخب برای حضور در بوشهر اغلب از یک جریان و خط خاص فکری و هنری بودند؛ برای مثال بیشتر افراد نامزد جایزه گلشیری بوده یا آن را دریافت کردهاند یا از پیروان مکتب هنری او یا یدالله رویایی هستند. با وجود ارسال آثار متنوع به دبیرخانه همایش و سابقه ادبیات استانی ما که بیشتر روی سبک کلاسیک فعالیت داشته است، دعوت داورانی با نگاههای مدرن و پستمدرن چه توجیهی دارد؟
5. مگر این همایش برای مردم استان و ادیبان هم استانی برگزار نشده است، پس چرا بهجز مواردی محدود خبری از داوری چهرههای ادبی و فرهنگی زبده و برجسته بوشهری نیست؟ با این وضعیت منافع برگزاری این جایزه ادبی دقیقاً شامل چه گروه و افرادی میشود وقتی بوشهریها کوچکترین نقش را در انتخاب آثار برگزیده ندارند؟ یعنی استانی که مدعی فرهنگ و هنر است چند شاعر و نویسنده قَدَر که توانایی بررسی آثار این همایش را داشته باشند، نداشت؟!
افرادی که مقابل انتقاد به چهره سازی از سه سناتور پهلوی که دو نفرشان عامل انگلستان بودند و جاسوسی کشورمان ایران را برای بیگانگان عار نمیدانستند، رگِ غیرتِ بوشهری بودنشان باد کرد چرا نسبت به بیاحترامی به پیشکسوتان حیّ و حاضر استان سکوت اختیار کردهاند؟
6. هزینه دعوت و هدایا و دریافتی داوران چقدر شد و آیا فرد یا گروهی بهعنوان مشاور در این طرح مشمول دریافت مزایا بودهاند؟ چرا شورا که بعد از مدتها وعده "اتاق شیشهای" را از طریق پخش جلسات در قسمت لایو اینستاگرام(!) تحقق بخشیده است، سازمان متمول فرهنگی تفریحی را ملزم به شفافسازی در خصوص اجرای جشنها و مراسماتش نمیکند؟
این موارد تنها بخشی از ابهامات مردم بوشهر و دغدغهمندان حوزه ادب و هنر است که شفافسازی و پاسخگویی به آنها میتواند کمی از آلام رخدادهای ماجراجویانه اخیر سازمان فرهنگی و شهرداری بکاهد. البته باید یادآور شد که مسؤولیت این رخدادها و سؤالات علاوه بر مدیرعامل سازمان فرهنگی بر دوش شخص شهردار نیز هست. نمیتواند چنین متصور بود که شهردار، مدیرعامل سازمان فرهنگی را با اختیارات کامل رها کرده و نظارتی بر عملکردش ندارد، که اگر چنین بوده باشد نیز اشکالی مضاعف بر مدیریت امیری وارد است.